Circulaire economie in de praktijk: vijf soorten afval recyclen tot tientallen nieuwe producten
22 november 2021
De circulaire economie is met vlagen ongrijpbaar. Een wereld waarin ‘afval niet bestaat’, hoe ziet die er eigenlijk uit? Wat ons betreft begint zo’n grote vraag, met kleine voorbeelden. Want er is al veel mogelijk op het gebied van afval recyclen tot hoogwaardige producten. Misschien zijn onderstaande spullen iets voor jouw huis of organisatie?
Eerst een stukje achtergrond. Want geen gerecycled product, zonder geschikte afvalstroom. PreZero, een internationaal bedrijf in afval- en recyclemanagement, haalt afval-, of eigenlijk grondstofstromen op bij bedrijven, gemeenten, en milieustraten. “Na een reinigings- en sorteerslag komt het bruikbare afval niet alleen terecht bij grote verwerkers”, vertelt Inge de Olde, marketeer bij PreZero. Er zijn ook ondernemers, ontwerpers, kunstenaars en andere creatieve geesten die hier iets moois of praktisch van kunnen maken. Veel van deze makers zitten in het netwerk van VerdraaidGoed, zij helpen circulaire ondernemers hun gerecyclede producten in de spotlight te zetten. “Ik kreeg buikpijn van de hoeveelheid verspilling die ik om me heen zag”, vertelt Lisanne Addink oprichter van VerdraaidGoed. “Met VerdraaidGoed maken we van de afvalstroom van de één, weer nieuwe producten voor de ander.” Zo heb je een tevreden klant die van zijn afval af is, werk en inkomsten voor creatieve ondernemers en blije afnemers dankzij producten met een circulair verhaal. “Ons creatieve team begint met een analyse van het materiaal”, zegt Addink. Kun je het buigen? Kun je het schroeven? Kun je het smelten? Vervolgens zoeken en ontwerpen we geschikte toepassingen voor het materiaal. Ons netwerkt – inmiddels zo’n honderd producenten – helpt om de nieuwe goederen ook echt te maken. Zo wordt waardeloos, weer waardevol.”
De Olde vult aan: “We zien dat bedrijven duurzaamheid graag tastbaar en zichtbaar willen maken. En dit is een mooie manier om daarin een eerste stap te zetten. Fijn dat we dat samen met VerdraaidGoed heel concreet kunnen maken.” Speciaal voor zakelijke klanten is er de webshop Ditisniksnieuws.nl. Daar vind je allerlei producten gemaakt van afvalstromen. Die kan je bestellen voor in je organisatie. Daarnaast is het voor bedrijven zelfs mogelijk een Quick- of Custom Loop te doen met hun eigen materiaal. PreZero en VerdraaidGoed nemen deze bedrijfsspecifieke afvalstromen onder de loep en kijken wat de mogelijkheden zijn voor recycling.
Maar dan naar de sterren van de show. Wat voor circulaire producten zijn er te vinden op DitIsNiksNieuws.nl? Welk afval is hiervoor gebruikt en hoe zijn deze tot stand gekomen?
Koffiedik
De bruine kleverige massa uit je koffiezetapparaat lijkt misschien nutteloos, maar dat is het absoluut niet. Naast dat het uitstekende kweekgrond is voor paddenstoelen, kun je er ook mooie en handige spullen van maken. Nadat PreZero het koffiedik inzamelt wordt het gedroogd en verwerkt. De mensen van Unwaste maken er zeep van en Coffee Based verwerkt het tot koffiekopjes, bloempot of een notitieboek (met bladzijden van gerecycled papier natuurlijk). Ruikt ook nog eens lekker.
Hout
De bouw, de industrie, in de landbouw en in distributiecentra; overal kom je hout tegen. Hout recyclen is niet altijd vanzelfsprekend, want het is vaak gemengd met ander materiaal, zoals lak, verf of impregneermiddelen. Maar er zijn zeker toepassingen mogelijk. PreZero maakt van afvalhout bijvoorbeeld palletklossen – de vierkante blokken tussen de latten. De ontwerpers van PLANQ zorgen zelfs dat oud hout weer in je woonkamer past. Zij maken namelijk meubilair van oude gymzaalvloeren. Inclusief de kleurrijke zwierige lijnen uiteraard.
Papier
Nederland is goed in papier recyclen. Zo’n 85 procent van het in Nederland gemaakte nieuwe papier bestaat uit gerecycled papier en karton. Oud papier en karton wordt opgehaald en bij de fabriek ‘losgeslagen’ en opgelost in een grote ‘pulper’. Nadat de pulp gewassen en gereinigd is zijn de mogelijkheden eindeloos. Het materiaal vindt zijn weg naar nieuw karton, papier voor notitieblokken, wc-papier, tissues en verpakkingsmateriaal. Maar ook hier zorgen creatieve designers dat oud papier en karton de weg naar de woonkamer vindt, bijvoorbeeld in de vorm van een lampenkap of bloempot.
Plastic
Uiteraard mag plastic in dit rijtje niet ontbreken. De verscheidenheid aan soorten plastic zorgt voor een grote recycle-uitdaging. Gelukkig biedt technologie uitkomst. Nadat plastic verpakkingen worden opgehaald en gewassen, wordt het afval naar een sorteerinstallatie gebracht. Hier zorgen infraroodscanners, magneten en windshifters dat verschillende soorten plastics gescheiden worden. Deze stromen worden vervolgens verwerkt tot plastic korrels; de grondstof voor nieuwe producten. Zeepproducenten als Marcel’s Green Soap en Seepje maken van dit materiaal weer nieuwe flacons. Maar we zien de gerecyclede korrels ook terug in emmers, gieters en ander strandspeelgoed.
Textiel
Textiel is een zorgenkindje voor de circulaire economie. Net als met plastics maakt de gemengde samenstelling (stof, ritsen, bedrukking, knopen) veel textielsoorten moeilijk om te recyclen. Maar met een beetje creativiteit kom je een heel eind, weten ze ook bij PreZero. “Onze organisatie heeft recent een rebranding gehad van SUEZ naar PreZero”, vertelt De Olde. “Met VerdraaidGoed samen hebben we gekeken hoe we ook onze eigen oude spullen een nieuw leven konden geven. Zo werd bedrijfskleding laptophoezen en schorten, en vlaggen en banners zijn vouwtassen geworden.” Volgens De Olde zijn dit bij uitstek de showcases waar mensen blij van worden. “Het zijn echte conversation starters.”
Van appelsappak naar vogelvoederhouder
In een ideale circulaire economie is dus voor een hoop van deze producten geen nieuw materiaal meer nodig. De voorbeelden van deze ondernemers en ontwerpers laten in ieder geval zien dat het kan. Ze maken de circulaire economie tastbaar en zorgen dat iedereen het in huis kan halen. Overigens stoppen de voorbeelden niet bij bovenstaand rijtje. Wat dacht je van de vogelvoederhouder gemaakt van de binnenkant van drankverpakkingen of dienbladen van NS-borden? Een circulaire economie is vooral een creatieve economie.
Artikel in samenwerking met Change Inc.