Samenwerken voor het ultieme doel een volledig recyclebare vrachtwagen

Wat doe je als fabrikant van brandstofefficiënte en schone voertuigen als je je afvalmanagement efficiënter wilt inrichten? Dan ga je samenwerken met een specialist. Zo begon de samenwerking tussen grondstoffenbedrijf PreZero en vrachtwagenbouwer Scania pakweg veertig jaar geleden. Sindsdien zijn er grote stappen gemaakt. “Al het afval dat vrijkomt wordt zoveel mogelijk gescheiden en ingezet voor recycling of hergebruik”, vertelt Johan Brinkman, werkzaam bij PreZero Nederland, maar als sitemanager gesitueerd in de Scania assemblagefabriek in Zwolle. “PreZero zorgt ervoor dat de afstromen van Scania weer een tweede leven krijgen.”

De geschiedenis van de Zweedse voertuigfabrikant Scania begon al ruim 130 jaar geleden met de productie van spoorwagons. Inmiddels produceert het bedrijf jaarlijks 90.000 vrachtwagens en bussen. De assemblagefabriek in Zwolle is het epicentrum van Scania’s bedrijfsactiviteiten in Europa. Hier worden alle vrachtauto’s op klantspecificatie gemaakt en gedistribueerd naar afnemers in ruim zestig verschillende landen.

De elektrische vrachtwagen van Scania

Eerder dit jaar kondigde de truckbouwer aan steeds meer focus te willen leggen op elektrificatie. “Niet alleen is dit een vereiste voor het groeiende aantal emissievrije zones in veel steden, ook zien we dat dit steeds vaker een wens is van onze klanten die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben staan”, vertelt Wim de Weger, manager facility engineering bij Scania Production Zwolle.

Waar veel autofabrikanten elektrische trucks aan het ontwikkelen zijn, heeft Scania al meerdere  modellen op de weg rijden. Met een keuze uit twee verschillende accupakketten hebben de trucks een bereik tussen de 165kWh en 300kWh (130 en 250 kilometer); ruim voldoende voor het gros van de stedelijke trips. Ook is elke Euro 6 Scaniamotor goedgekeurd om tot 100% HVO (hydrotreated vegetable oil) te draaien, wat de impact op het milieu en het brandstofverbruik vermindert zonder afbreuk te doen aan de prestaties.

Ambitieuze klimaatdoelstellingen

Scania wil koploper zijn in de transitie naar een duurzame toekomst. In eerste instantie beoogde de truckfabrikant in 2025 een CO2-reductie van 50 procent te behalen ten opzichte van 2015. Recent is dit doel bijgesteld naar 75 procent. “Om deze target te halen willen we 33 procent minder energie verbruiken per geproduceerd voertuig”, vertelt De Weger. Zo ontwikkelde Scania in 2018, met maar liefst 22.000 zonnepanelen, het grootste zonnedak van Nederland. Hieruit haalt de assemblagefabriek in Zwolle 60 tot 70 procent van de benodigde energie. “Daarnaast streven we per vrachtwagen naar 25 procent minder niet-recyclebaar afval.” Brinkman vult aan: “Natuurlijk kunnen we afval verbranden om energie op te wekken. Maar we willen echt verder kijken dan dat. Hoe kunnen we het afval als duurzaam materiaal weer de keten in krijgen?”

Afvalwerking PreZero bij Scania

De samenwerking tussen Scania en PreZero begon ooit met het ophalen en elders verwerken van productie- en bedrijfsafval, maar in 2003 zijn beide partijen om tafel gegaan om afvalstromen op de assemblagelocatie zelf te verwerken. “We zijn heel basaal begonnen met het scheiden van ijzer, hout en papier”, vertelt Brinkman die zelf al bijna 20 jaar bij de samenwerking betrokken is. “Nu zijn we in staat om nog veel meer te scheiden, zoals kunststoffen, folie, en alle soorten gevaarlijk afval. Inmiddels kunnen we al 67 procent van al het afval recyclen of nuttig hergebruiken.”

“In het begin kan het best even wennen zijn om een externe partij zo intensief te betrekken bij de bedrijfsactiviteiten in een fabriekshal”, zegt De Weger. “Maar uiteindelijk is PreZero echt verweven met het productieproces. Je moet ook respecteren dat dit hun specialisme is. Wij weten alles van het bouwen van vrachtwagens, en zij hebben de kennis en kunde voor efficiënte afvalverwerking. Daarnaast zijn ze ook verantwoordelijk voor industriële schoonmaak, rioolbeheer en de palletsorteerafdeling.”

Pallethout al circulair

Met een speciale afvalscan monitort PreZero nauwkeuring welke stromen er door het productieproces lopen. “Vervolgens bepalen we elk jaar wat de recyclingdoelen voor komende jaar zijn”, vertelt Brinkman. “Op die manier houden we onszelf scherp en zien we snel waar en wanneer we moeten bijsturen.” De meest recente innovatie van PreZero is een nieuw circulair proces rond de afbraak van pallets. Vrachtwagenonderdelen komen per houten pallet aan op locatie. "Na gebruik worden deze pallets automatisch gesorteerd op een nieuwe gerobotiseerde sorteerlijn, waarna ze hergebruikt kunnen worden", vertelt Brinkman. “Met de nieuwe sorteerlijn schroeven we de capaciteit op naar 500 palletsorteringen per uur; zo’n 300 meer dan met de huidige handmatige sortering.”

Zo’n afvalreductiedoel van 25 procent kan soms best lastig zijn, weet De Weger. “Temeer omdat we met Scania in Nederland al goed bezig zijn. Toch stimuleert het ons steeds weer om samen met PreZero na te denken over het verminderen van afval. Je moet echt creatief zijn.”

Volledig recyclebaar en uitstootvrij

Uiteindelijk wil Scania dan ook naar een truck die volledig uitstootvrij en recyclebaar is. “Voor het overgrote deel kunnen we onze trucks al recyclen”, vertelt De Weger. “De accu, het plastic binnenwerk en zelfs het rubber van de banden kunnen we opnieuw gebruiken. De techniek is er om onderdelen hoogwaardig te recyclen en circulair te maken. Het enige wat je dan nog nodig hebt is een directie die ook daadwerkelijk deze duurzame route in wil gaan. En die hebben we gelukkig.”

De Weger herinnert zich dat vroeger vrachtwagenleveranciers zich onderscheidden door luxe en de hoeveelheid chroom en Pk’s. Nu ziet hij dat duurzaamheid ook bij afnemers steeds belangrijker wordt. “Hoe zuinig is de truck? Wat is de CO2-uitstoot per gereden kilometer? Wat voor duurzame brandstoffen kan ik gebruiken? De markt is toe aan duurzame mobiliteitsoplossingen en bij Scania bieden we steeds meer mogelijkheden om dit te realiseren. ”

Artikel in samenwerking met Change Inc.