Column: Een hightech sorteerinstallatie: wat komt daar allemaal bij kijken?

Bij PreZero zamelen we afval in en daarvan maken we nieuwe grondstoffen. Zo hergebruiken we steeds meer van wat we met z’n allen weggooien. En maken we de weg vrij voor een samenleving die minder grondstoffen nodig heeft en meer circulair wordt. Bij dat sorteren en verwerken van afval komt de nodige techniek kijken. Onlangs opende PreZero in Zwolle een splinternieuwe sorteerinstallatie voor het scheiden van plastic verpakkingen, blik en drinkpakken. De hypermoderne installatie maakt gebruik van de nieuwste technieken om het aangeboden materiaal te kunnen sorteren in maar liefst 14 verschillende stromen.

"Hightech installaties zijn onmisbaar voor het behalen van onze doelen"

Roy Janssen, Directeur Processing

Waar een afvalbedrijf voorheen vooral een logistiek bedrijf was, is techniek nu ook een cruciale succesfactor. Maar daar komt wel heel wat bij kijken. Op het vlak van techniek, maar ook in wet- en regelgeving en menselijke inzet. Roy Janssen, Directeur Processing bij PreZero, geeft graag wat achtergrondinformatie. “Normaal gesproken begint het met een kans in de markt. Vervolgens zoek je naar een geschikte locatie en ga je vanuit daar verder. In Zwolle hadden we een andere uitgangspositie omdat de vorige installatie afgebrand was. Dat was vreselijk, maar tegelijkertijd een mooie kans om de fabriek te optimaliseren. Daarvoor moet je goed bepalen welke gesorteerde stromen je aan de achterkant over wil houden en in welke kwaliteiten. Op basis daarvan ga je de fabriek ontwerpen.”

Nieuwste technieken

De nieuwe installatie, die in veertien maanden werd gebouwd, maakt gebruik van de allernieuwste technieken, geeft Roy aan. “De ontwikkelingen gaan heel snel, maar op een gegeven moment moet je een freeze zetten in je ontwerp. Anders blijft het ontwerp veranderen en kun je nooit starten met de bouw. Het bijhouden van alle ontwikkelingen is een grote uitdaging. Dat zit op machineniveau, maar ook in het samenspel tussen de verschillende machines.

Met de kennis en kunde die je op dat moment hebt, wil je het proces optimaal inrichten.” De nieuwe installatie is uitgerust met onder andere zeeftrommels, windshifters, magneetscheiders en infraroodscanners om verpakkingsafval in veertien verschillende stromen te scheiden. Hiermee kan PreZero jaarlijks 85.000 ton kunststof verpakkingsmateriaal sorteren.

Brandveiligheid

“We houden de beschikbaarheid van installaties zo hoog mogelijk doordat we hebben geïnvesteerd in redundante, dubbele uitvoering, van verschillende technieken. Zodat wanneer er een wegvalt, de ander het over kan nemen. Daarnaast werken we met buffersystemen, waardoor we het samenspel van de verschillende machines optimaal hebben ingericht, indien er toch een verstoring is”, legt Roy uit. Ook is een groot aantal technieken toegevoegd zoals kleurscheiding, foliescheiding en systemen om zwarte plastics uit te filteren. Op het gebied van brandveiligheid en brandpreventie is deze installatie het neusje van de zalm. Roy: “We hebben 160 infrarood en ultraviolet camera’s, het hangt vol met sprinkling- en objectbeveiliging, er zijn twee waterkanonnen, er is rookdetectie, het gaat echt heel ver. Helaas hebben we nog steeds veel branden, gemiddeld twee per maand. Mensen gooien batterijen bij het kunststof verpakkingsmateriaal die kunnen ontbranden en dat kan een heel kwalijke uitwerking hebben. Gelukkig laat de techniek ons daarbij niet in de steek. Die grijpt op de juiste manier en op het juiste moment in om brand goed en snel onder controle te krijgen.”

Mensen blijven belangrijk

“Het grootste verschil in de nieuwe situatie is dat er ‘aan de achterkant’ geen mens meer aan te pas komt”, vertelt Roy. “Het afval gaat over lopende banden door de verschillende machines. Er wordt niets meer handmatig gescheiden. Dat is een enorme vooruitgang in minder monotoon werk, maar ook voor de veiligheid. Helaas zitten er soms naalden of andere scherpe delen in het afval.” Toch blijven mensen cruciaal in het proces. “Om zo’n installatie te bouwen, heb je mensen nodig met een business achtergrond, die input kunnen geven over kwaliteiten en hoeveelheden. Je wilt snappen welke kwaliteiten je wilt sorteren. Vervolgens heb je projectmanagement, engineers en technici nodig. Mensen die het proces organiseren en mensen die het proces snappen. Die mensen bepalen voor een groot deel je succes. Dus het is niet alleen maar de kracht van de techniek.”

Innovatie

PreZero is op tal van de onderdelen betrokken bij innovatie-initiatieven om alle installaties zo modern en duurzaam mogelijk te houden.
“Eigen initiatieven, maar ook initiatieven van externe partijen, zoals kennisinstituten of leveranciers van technologie”, geeft Roy aan. “Een aantal initiatieven richt zich heel erg op de herkenning van afval.

Mechanische scheiding gaat vaak van groot naar klein. Zoals zand zeven in de zandbak, maar dan op een professionele manier. Maar er zijn ook scheidingstechnieken die materialen herkennen op basis van kunstmatige intelligentie. Daarmee herkent de installatie het materiaal of de samenstelling van het materiaal. Herkenbaarheid van afval is heel belangrijk in onze branche, en met deze installatie doen we daar veel onderzoek naar.”

Verduurzaming

Roy ziet allerlei manieren om in de nabije toekomst nog verder te innoveren en te verduurzamen. “Fabrieken worden vaak nog best traditioneel gebouwd. In materiaalgebruik, maar ook in inrichting en energiegebruik. Daarin moeten we stappen zetten. Als samenleving, maar zeker ook als bedrijf. We kijken meer en meer naar het toepassen van circulaire materialen. Werken met gerecyclede materialen, bijvoorbeeld een bepaalde hoeveelheid gerecycled beton, ervoor zorgen dat gebruikte materialen makkelijker te recyclen zijn na afloop, noem maar op. Maar ook op het gebied van energievoorziening is er van alles mogelijk. Wij hebben bijvoorbeeld de nodige compressoren staan die veel warmte afgeven. Met die restwarmte verwarmen we onze kantoren. Het zou waanzin zijn om aan de ene kant warmte te laten weglopen en het aan de andere kant weer op te wekken.”

Stappen zetten

De nieuwe installatie in Zwolle staat na de opening nog vol in de belangstelling, maar is zeker niet de enige installatie die belangrijk is voor PreZero. Zo hebben we een moderne sorteerinstallatie voor bouw- en sloopafval in Groningen en zetten we bij PreZero Energy in Roosendaal afval om in warmte en energie. “Dergelijke hightech installaties zijn een relatief nieuwe dimensie binnen ons bedrijf en onmisbaar voor het behalen van onze doelen. We zijn er trots op en blijven hier voortdurend stappen in zetten”, aldus Roy. Verder denken voor een duurzaam morgen. Wat doe jij vandaag?